• pdhj fahe informasaun ba komunidade oe-cusse

    Date:  30-07-2012

    Distrito Oe-cusse – Provedoria dos Direitos Humanos e Justiça (PDHJ) liu husi ekipa ne’ebe kompostu husi  Diresaun Nasional Direitus Hunanus (DH), Diresaun Nasional Boa Governasaun (BG) no Diresaun Nasional Assistensia Publiku (DPA) hala’o  aktividades  “Servisu Movel ” iha  Suco Usi-Taco Sub-Distrito Nitibe, Suco Bobometo Sub-Distrito Oe-silo no Suco Lifau Sub-Distrito Pante Makassar Distrito Oe-cusse durante loron 3 hahu husi loron  25 to’o 27 Julhu 2012.

    Objectivu husi aktividade ne’e, atu hakbesik a’an ba komunidades sira iha areia rurais hodi  fahe informasaun konaba kna’ar  PDHJ nian, rona komunidades sira nia preukupasaun no mos simu direitamenta keixa husi komunidade sira bainhira iha entidades publiku balun lori sira nia poder  viola komunidade nia direitu no halo abuzu de poder.

    Dr. Claudio do Rego, Direitur Nasional Assistensia Publiku (DPA) ne’ebe lidera ekipa servisu movel iha Distrito Oe-cusse iha ninia abertura hateten, Provedoria dos Direitus Humanos e Justiça (PDHJ) hanesan instituisaun nasional independente ne’ebe konsagra iha konstituisaun RDTL artigu 27 ho nia funsaun atu proteje no promove direitus humanus no promove boa governasaun.

    PDHJ oras ne’e dadaun estabelese ona ninia sede regional iha Distrito ha’at (4) mak hanesan iha Distrito  Manufahi, Bobonaro, Baucau no Distrito Oe-cusse. Objectivu PDHJ loke tan ninia sede regional atu hakman ba komunidade sira iha areia remotas hodi hato’o sira nia keixa bainhira sente katak iha entidades publiku  viola nia direitu no halo abuzu de poder.

    No oras ne’e dadaun, PDHJ estabele mos kotak keixa iha Sub-Distrito hotu iha territoria Timor-Leste laran. Hateten Direitur  Nasional Assistensia Publiku (DPA) ba komunidade sira iha Suco Usi-Taco Sub-Distrito Nitibe, Suco Bobometo Sub-Distrito Oe-silo no Suco Lifau Sub-Distrito Pante Makassar Distrito Oe-cusse.

    Durante fahe informasaun ba komunidade sira iha Distrito konaba servisu PDHJ nian, Direitus  Claudio husu ba komunidades sira iha areia remotas katak keta tauk atu hato’o keixa ba PDHJ bainhira senti katak iha nai ulun balun viola imi nia direitu no halo abuzu de poder, tanba estadu hari’i instituisaun PDHJ atu tau matan no kontrola servisu husi entidades publiku tomak.

    Administrador Sub-Distrito Nitibe, Eurico Bobo iha ninia abertura senti kontente tebes ho prezensa husi PDHJ iha sira nia Suco hodi fahe informasun ba komunidade sira konaba saida mak direitus humanus no saida mak governasaun diak, tanba durante ne’e ninia komunidades sira seidauk hetan formasaun konaba areia direitus humanus baziku, areia governasaun diak no oinsa atu hato’o keixa ba instituisaun PDHJ.

    Administrador mos husu ba komunidades sira  atu aproveta oportunidade ne’e ho diak hodi rona esplikasaun materia konaba direitus humanus baziku, governasaun diak no oinsa dalan atu hato’o keixa.

    Xefe do Suco Lifau, João da Costa hateten katak, nasaun Timor-Leste ukun rasik a’an iha tinan barak ona nia laran, maibe instituisaun independente hanesan  PDHJ mak foin primeira vez  marka nia prezensa iha sira Suco.

    Hanesan uma nain, ami (komunidade Red) haksolok no kontenti teb-tebes ho prezensa husi PDHJ tamba ami (komunidade Red) durante ne’e rona naran deit maibe komunidade barak mak seidauk hatene konaba servisu husi PDHJ.

    No Lideransa Komunidade ne’e mos, husu nafatin ba PDHJ atu kontinua hala’o aktividade hanesan ne’e hodi fahe informasaun ba komunidades iha areia remotas, tanba komunidades barak iha baze seidauk iha konhesimentu diak konaba lalaok governasaun diak.

    Durante aktividade fahe informasaun ba komunidade sira iha Suco Usi-Taco Sub-Distrito Nitibe, Suco Bobometo Sub-Distrito Oe-Silo no Suco Lifau Sub-Distrito Pante Makassar Distrito Oe-cusse.

    Komunidade sira lamenta tebes ho atitudi husi Ministerio Agricultura no Pescas (MAP) tanba fahe traktores la balansu maski populasun balun moris hanesan to’os nain maibe hetan fali traktores no sira ne’ebe iha natar la hetan.

    Aleinde ne’e mos komunidade sira husu  ba SEFOPE atu responsavel ba servisu ne’ebe sira halo hanesan hamos estrada hodi selu sira kada loron ema ida hetan $.3.00 maibe depois sira hamos estrada to’o ohin loron ministerio kompetente seidauk selu sira.

    Hatan ba preukupasun sira ne’e, Direitur Nasional Boa Governasaun, Ambrosio ……………hateten katak, ho preukupasaun hirak ne’e, PDHJ sei hato’o rekomendasaun ba Ministerio relevante hodi responsavel, atu nune’e iha futuru la bele akontese tan.

    Aktividade servisu movel iha Distrito Oe-cusse lidera husi Dr. Claudio do Rego, Xefi ekipa atual Direitus Nasional Assistensia Publiku, Valerio Magno Ximenes, Direitur Nasional Direitus Humanus, Ambrosio………… Direitus Nasional Boa Governasaun no Josefa Soares, Xefi Departementu Assistensia Publiku (DPA).

     

    Presiza Informasaun bele kontakto, Jose Tefa ho numeru telephone; +670 735 1412 0u +670 333 1071 (Relasaun Publiku PDHJ)