• pdhj hato’o komentariu ba relatoriu alta komisária direitos humanos iha geneva

    Data, 16-09-2009

    Provedoria dos Direitos Humanos e Justiça (PDHJ) iha Geneva loron 16 Setembru 2009 hato’o komentariu ba relatóriu alta Komisaria Direitos Humanos kona-ba estudu analitiku ba direitos humanos no justisa tranzisaun. Reprezentante husi PDHJ ne’ebé hato’o relatoriu referee mak Sr. Valerio Magno Ximenes, Diretur Direitos Humanos.

    Valerio Magno Ximenes dehan “PDHJ rekoñese relatóriu husi Alta Komisária no kontente atu haree katak Alta Komisária halo servisu maka’as iha area justisa tranzitóriu iha rai bara-barak inklui iha Timor-Leste. PDHJ hakarak fahe no konsellu ninia preokupasaun kona-ba falta solusaun ne’ebé satisfatóriu ba mekanizmu justisa tranzitóriu ne’ebé hala’o ona iha Timor-Leste”.

     “PDHJ preokupadu tebes katak to’o ohin loron-kuaze tinan 4 ona- laiha atensaun ne’ebé maka’as husi Estadu Timor-Leste atu implementa rekomendasaun husi CAVR. CAVR iha prosesu ida ne’ebé Timor oan rasik mak kaer no rekomendasaun ne’ebé CAVR foti bazeia duni informasaun husi povo Timor-Leste nian no tuir realidade husi Timor-Leste” hato’o Valerio.

     Tuir CAVR nia rekomendasaun inklui aspetu barak direitos humanos, hanesan sistema reparasaun ba vitima direitos humanos, hari’i Komisaun Ema Lakon, hala’o prosesu reforma ba instituisaun seguransa no sira seluk.

     Relasiona ba isu reparasaun ba vítima husi violasaun direitos humanos, PDHJ rekoñese kata Estadu halo ona esforsu atu implementa reparasaun ba vítima krize 2006 nian, inklui vítima família polisía ne’e mate no IDPs sira.

    PDHJ hanoin katak Estadu Timor-Leste hetan ona esperiénsia di’ak atu dezenvolve no hala’o prosesu reparasaun ba vítima sira, no sei fasil ba Timor-Leste atu dezenvolve no implementa programa reparasaun ba vítima 1974-1999 ho susesu iha futuru. PDHJ sei prontu nafatin atu servisu hamutuk Estadu hodi implementa programa reparasaun atu satisfás nesesidade vítima sira nian.

     

    Presiza informasaun kontaktu

    Lady Ximenes, Informasaun & Relasaun Públika PDHJ

    HP, 7304260 ou 333 10701