• Provedor Entrega Relatoriu Inisiu Monitorizasaun Ba Projetu Alargamentu Estrada no Projetu Irigasaun no Barazen Tono Iha RAEOA Ba Prezidente Dr. Mari Alkatiri

    RAEOA– iha loron 9 Juñu 2016, Ekipa Provedoria dos Direitos Humanos e Justiça (PDHJ) lidera husi Provedor, Dr. Silverio Pinto Baptista, entrega relatoriu inisiu monitorizasaun ba Projetu Alargamentu Estrada no Projetu Irigasaun no Barazen Tono ba Prezidente Autoridade Rejiaun Administrativa Espesial Oe-cusse Ambeno (RAEOA) no Zona Espesial Economia Social no Merkadu Timor-Leste (ZEESM-TL) Dr. Mari Alkatiri.

    Provedor, Dr. Silverio Pinto Baptista hateten katak, rezultadu enkontru entre ekipa Provedor ho Prezidente Autoridade RAEOA no ZEESM-TL hatudu posetivu teb-tebes tanba husi Prezidente rasik ho nia Secretariu Rejiaun sira hotu apresia ho rezultadu servisu monitorizasaun husi ekipa Provedoria nian, tanba Prezidente hateten katak ida ne’e mak Instituisaun Provedoria nia servisu, tanba Provedoria hanesan orgaun estadu ne’ebé hatur iha Konstituisaun RDTL artigu 27, no mos iha nia Estatutu rasik mak lei Nú. 7/2004.

    Provedor esplika katak, Prezidente Autoridade RAEOA no ZEESM-TL rasik hatenen katak, prezensa Instituisaun Provedoria iha nasaun RDTL ne’e, atu hare asaun balun ne’ebé mak mai husi autoridades públiku ne’ebé iha potensia atu bele halo abuzu de poder ba iha diretu komunidade nian.

    Provedor dehan, relatoriu monitorizaun ne’ebé Prezidente Autoridade ho nia Secretariu Rejiaun sira simu sei hare no sei fó resposta ba Provedor iha loron 60 (fulan 2) nia laran, no sei marka fali enkontru altu nivel hodi rona fali esplikasaun husi Prezidente rasik konaba implementasaun husi rekomendasaun ne’ebé hato’o iha relatoriu nia laran.

    Relatoriu ne’ebé hato’o ba Prezidente Autoridade ne’e, laos relatoriu final maibe ne’e ralatoriu inisiu para bele implementa, depois mak hadia fali relatoriu ne’e hodi sai hanesan relatoriu ikus.

    Intensaun hato’o relatoriu inisiu ne’e ba autoridades sira, para autoridades sira bele iha meius hodi foti atu bele responde ba necesidade benefisiariu sira nian.

    Provedor espera no sei hein kumprimisiu ne’ebé hato’o husi Prezidente RAEOA no ZEESM-TL, Dr. Mari Alkatiri, konaba medidas saida deit atu foti hodi responde ba rekomendasaun ne’ebé hato’o iha relatoriu ne’e.

    Atu remeta, Provedor informa katak, relatoriu inisiu monitorizasaun husi Provedoria ne’ebé públika iha loron 30 Maiu 2016,  la iha tendensia politika, tanba Instituisaun Provedoria la’os orgaun politika maibe orgaun estadu ne’ebé nia kna’ar hatur iha Konstituisaun RDTL katak Instituisaun Provedoria hanesan orgaun Independente.

    Provedor realsa tan katak, sei koalia konaba politika, hau (Provedor Red) nia politika mak husu ba ema hotu tantu civil no militar atu hakonu direitu sidadaun hotu-hotu nian iha parte ba promove no proteje direitus humanus no promove governasaun di’ak iha nasaun demokratika ida ne’e.

    Maske iha relatoriu inisiu monitorizasaun PDHJ nian la mensiona konaba direitu ba ema ho defisiensia sira nian maibe iha enkontru, Provedor husu ba Prezidente Autoridade RAEOA no ZEESM-TL, Dr. Mari Alkatiri, atu fó atensaun mos ba direitu ema ho defisiansia sira hodi bele asesu ba fatin públiku.

    Iha loron hanesan, Provedor mos marka enkontru ho Sociadade Sivil sira mak hanesan ONG REINO, FFSO, Haburas, Rede Ba Rai, MANEO, Oxfam, JNJ-Advokasia, ALEBOA, BIFANO, FPWO, Y-ACTS, MSS no Membrus RBM.

    Objetivu enkontru entre Provedor ho parte Sociadade Sivil sira mak atu hametin diak liu tan koperesaun servisu entre Instituisaun Provedoria ho ONG sira hodi monitoriza no advokasia ba programa Governo ne’ebé implementa iha RAEOA liu Projetu ZEESM-TL no servisu iha parte Administrasaun Públika.

    Iha oportunidade ne’e, reprezentante ekipa monitorizasaun PDHJ, Sr. Valerio Magno Ximenes, esplika mos hakat-hakat monitorizasaun no kontiudu husi rezultadu inisiu monitorizasaun nian ba partisipantes sira.