Ave Caicoli, Dili, Timor-Leste

info@pdhj.tl

  • tp
  • en

Timor-Leste Partisipa Enkontru Rede Direitus Umanus CPLP iha Jenebra

Jenebra, 10 marsu 2025 – Delegasaun Provedoria Direitus Umanus no Justisa Timor-Leste (PDHJ) marka prezensa iha eventu importante rua Rede Direitus Umanus CPLP nian, ne’ebé hala’o iha Gabinete UNESCO iha Jenebra. Enkontru ne’e halibur reprezentante instituisaun nasionál direitus umanus husi nasaun sira ne’ebé ko’alia lian portugés (CPLP, sigla Portugéz) hodi ko’alia kona-ba estratéjia kooperasaun no hametin instituisaun sira iha kontestu internasionál.

Eventu dahuluk, ho títulu “Hametin Instituisaun Direitus Umanus CPLP nian: Kooperasaun no Envolvimentu ho Mekanizmu Internasionál sira”, hala’o husi tuku 14:30 to’o tuku 16:00, hodi aborda nesesidade atu hametin lasu entre Estadu-membru CPLP no organizasaun direitus umanus internasionál sira. Tuir kedas ida ne’e, husi tuku 4:00 PM to’o 5:00 PM, hala’o Sorumutu Rede Direitus Umanus CPLP nian, iha ne’ebé Defensoria Públika Uniaun Brazil nian ofisialmente adere ba grupu ne’e, hodi hasa’e kooperasaun legál no promove asesu ba justisa iha nasaun sira ne’ebé ko’alia lian portugés.

Durante nia intervensaun, Provedór Direitus Umanus no Justisa Timor-Leste nian, Virgílio da Silva Guterres ‘Lamukan’, destaka importánsia husi nasaun membru sira ne’ebé serbisu hodi alkansa estatutu ‘A’ husi akreditasaun ho Aliansa Globál husi Instituisaun Nasionál Direitu Umanu (GANHRI), rekoñesimentu internasionál ida ba independénsia no kumprimentu prinsípiu Paris nian.

“La’ós misaun ida ne’ebé imposivel atu hetan estatutu ‘A’, maibé misaun ida ne’ebé posivel, maski hasoru dezafiu sira. Ha’u enkoraja ita-nia maun-alin sira CPLP nian atu halibur forsa no mobiliza xefe Estadu sira hodi kontribui ho di’ak liután, liuliu ho polítika no lejizlasaun ne’ebé garante independénsia, transparénsia no kumprimentu ba Prinsípiu Paris nian”, tenik Guterres.

Provedór subliña mós ninia instituisaun nia kompromisu atu enkoraja Parlamentu Nasionál Timor-Leste atu kontinua ratifika tratadu no konvensaun internasionál sira kona-ba direitus umanus. Dezde independénsia iha tinan 2002, Timor-Leste ratifika ona instrumentu internasionál oioin no iha nafatin kompromisu atu aliña-an ho padraun globál sira. Guterres fó sai katak Parlamentu diskute daudaun kona-ba adezaun ba Paktu Internasionál ba Protesaun ba Ema Hotu Kontra Dezaparesimentu Forsadu no Protokolu Fakultativu ba Konvensaun Kontra Tortura no Tratamentu ka Kastigu Kruél, Dezumanu ka Degradante Seluk.

Rede Direitus Umanus CPLP, ne’ebé kria iha tinan 2013, halibur fornesedór justisa sira, komisaun nasionál direitus umanus no instituisaun sira seluk hosi nasaun luzófonu sira, hodi promove espasu diálogu no kooperasaun hodi hametin protesaun no promosaun direitu fundamentál sira. Rede ne’e hala’o ona papél esensiál hodi troka prátika di’ak sira, fahe esperiénsia no defende hamutuk polítika públika sira ne’ebé garante respeitu boot liu ba direitus umanus iha CPLP nia laran. Aleinde ne’e, sai hanesan mekanizmu fundamentál ida ba envolvimentu instituisaun nasionál sira ho organizasaun internasionál sira, hodi reforsa importánsia atu implementa padraun globál sira iha kontestu lokál sira hosi nasaun membru ida-idak. Defensoria Públika Uniaun nian ne’ebé tama iha grupu ne’e reprezenta pasu signifikativu ida hodi habelar rede no hametin asisténsia legál gratuita no defeza ba sira ne’ebé vulneravel liu iha nasaun sira ne’ebé ko’alia lian portugés.

Partisipasaun ativu hosi delegasaun Timor-Leste iha eventu sira ne’e reforsa kompromisu nasaun nian ba koperasaun internasionál iha direitus umanus no ba fortalesimentu hosi instituisaun nasionál sira iha ámbitu CPLP nian.

This post is also available in: English

Notisia seluk

PDHJ Hetan Akreditasaun Estatútu “A” husi GANHRI, Hametin Komitmentu ba Direitus Umanus

Jenebra, 11 marsu 2025 - Provedoria dos Direitos Humanos e Justiça (PDHJ) ofisialmente hetan re-akreditasaun ho estatutu “A” husi Aliansa Globál Instituisaun Nasionál Direitus...

Provedoria Timor-Leste Defende Protesaun Global Forte Liu ba Ema Idozus Iha Eventu ONU

Jenebra, 10 marsu 2025 – Provedór Direitus Umanus no Justisa (PDHJ), Virgílio da Silva Guterres ‘Lamukan’, husu atu iha konvensaun internasionál ida ne'ebé iha...

Provedór Direitus Umanus no Justisa Partisipa Iha Inisiativa Sunnylands V iha Indonézia

Bali, Indonézia – 25 fevereiru 2025 – Provedór Direitus Umanus no Justisa partisipa iha Inisiativa Sunnylands V, ne’ebé hala’o iha loron 23 to’o 25...

NHRI Submete Deklarasaun Konjunta kona-ba Direitu Ema Idozu sira iha Sesaun ba dala 58 hosi Konsellu Direitus Umanus ONU nian

Jenebra, 17 Marsu 2025 – Koligasaun ida husi Instituisaun Nasionál Direitus Umanus (NHRI sigla Ingléz) hamutuk 16, inklui Provedoria Direitus Umanus no Justisa (PDHJ)...
Skip to content