• ESTADU EMERJÊNSIA: “Jestor Merkadu Taibesi la halo Sosializasaun Regras Estadu Emergensia Datoluk nian ba kompradores no negosiante sira iha Merkadu Taibesi

    Dili, 15 Junho 2020. Ekipa monitorizaun PDHJ iha Dili hala’o nafatin monitorizasaun relasiona ho implementasaun regras Estadu Emergensia (EE) ba datoluk.  Negosiante ida ho inisial MS iha Merkadu Taibesi segunda, loron 15 Juñu hato’o ba Fiskalizador PDHJ katak, parte Jestaun merkadu Taibesi la fó informasaun ou la halo sosializasaun ba negosiante sira nomos komprador sira iha merkadu Taibesi, relasiona ho implementasaun regras EE ba dala toluk nian ba kompradores no negosiante sira.

    Komunidade sira ne’e halo kompras no faan sasan iha Merkadu Taibesi ladun fó atensaun hodi kumpri ba regras sira iha EE nian tanba jestor merkadu la halo sosializasaun ba kompradores no konsumidores, dehan negosiante MS”.

    Kona-ba papel seguransa nian iha merkadu Taibesi tantu PNTL nomos seguransa sivil relasiona ho EE ba dala toluk nian, MS haktuir la iha seguransa husi PNTL mak hala’o seguransa iha merkadu Taibesi iha periodu EE datoluk.

    Tuir observasaun ekipa fiskalizador PDHJ nota katak, atividades faan no sosa sasan entre negosiantes no komprador sira agora dau-daun la’o normal fila fali hanesan tempu bai-bain. Enkuantu iha portaun tama nian primeiru iha tanki boot bee nian tolu (3) ne’ebé iha bee hodi fase liman maibé la iha sabaun atu komprador sira fase liman, maske nune’e komprador sira utiliza bee hodi fase liman molok tama ba iha merkadu laran. Iha sorin seluk kompradores no negosiante sira la fó importansia ba fasilidades sira ne’ebé governu perpara ona. Nune’e mos maioria kompradores no negosiante sira la uza maskra inklui la iha distansiamentu fiziku 1 ½ metro tuir regras EE ba datoluk nian.

    Entretantu liu husi entrevista ne’ebé fiskalizador PDHJ halo ho negosiante sira iha Merkadu Taibesi ho inisial, MS, JJ no ML hateten atividades iha merkadu Taibesi la’o normal kompara ho EE primeiru no segundu, tanba agora EE datoluk komprador sira sosa sasan barak. Nune’e mos trasportes públiku hahu halo movimentu ba no mai iha merkadu, hodi nune’e sira nia produtu ka sasan ema hola. “Ami nia rendimentu sa’e oituan kompara ho fulan rua kotuk. Kona-ba distasiamentu fiziku entre negosiantes no komprador sira la iha tanba espasu iha merkadu la iha, nune’e mos iha merkadu ema barak liu, negosiante MS, JJ no ML esplika”.

    Iha parte seluk negosiante ida husi Munisipiu Aileu ho inisial MAB hateten durante fulan rua ba kotuk nia (MAB) la iha rendimentu tamba trasporte publiku la halo movimentu nune’e nia la bele lori produtu lokal husi Aileu hodi faan iha Merkadu Taibesi. “Ha’u selu transporte hanesan tempu bai-bain maibé sasan mak la dun folin tanba kompradores menus kompara ho situasaun normal, haktuir MAB”.

    MAB rekoñese katak, durante viagem ho trasporte publiku husi Aileu mai Dili pasageiru sira tur besik malu liu no la iha parte ruma mak halo pasa revista ba pasageiru sira nune’e motorista balun la utiliza maskra durante viagen husi Aileu mai Dili.

    Enkuantu fiskalizador PDHJ atu halo konfirmasaun ba parte responsável merkadu Taibesi relasiona implementasaun regras EE ba datoluk iha merkadu Taibesi maibé responsavel merkadu la iha fatin no mos la iha parte ruma mak fó atensaun ba komunidades sira ne’ebé tama no sai husi area merkadu Taibesi nian.

    Ikus liu, PDHJ rekomenda ona ba parte kompetente sira atu kontinua fahe informasaun kona-ba pratika di’ak sira ba prevensaun propagasaun COVID-19. Nune’e mos autoridade relevantes presiza instalasaun bee mos, saneamentu no mos asegura disponiblidade sabaun iha fatin publiku sira atu nune’e ema hotu bele halo prevensaun ba COVID-19.