PDHJ-Estrela+ Timor Leste Asina Nota Entendementu
Dili : Loron, 25 Fevereiro 2021, Provedoria dos Direitos Humanos e Justiça (PDHJ) hamutuk ho Estrela+ Timor Leste asina Nota Entendementu ho intensaun hodi implementa hamutuk programa relevante sira seluk ne’ebé maka kabe ba mandatu Provedoria dos Direitos Humanos e Justiça no Estrela+ nian ho durasaun tinan 2.
“Provedoria dos Direitos Humanos e Justiça (PDHJ), nu’udar orgaun independente ida-ne’ebé iha knar atu haree no buka hatán sidadaun sira nia problema hasoru poderes públikus, hodi haree loloos hahalok sira ne’e tuir duni lei, no halo prevensaun no hahú prosesu tomak hodi haburas fali justisa,” hateten, Provedora dos Direitos Humanos e Justiça (PDHJ), Dra. Jesuina Maria Ferreira Gomes. Iha sala Biblioteca PDHJ Caicoli dili.
Provedora hatutan, kooperasaun ne’e realiza tanba PDHJ uza nia poder konstitusionál atu promove no proteze direitus umanus hodi estabelese estadu direitu ne’ebé efetivu, atu promove kultura efisiénsia, transparénsia, integridade no mós responsabilidade ba entidade tomak, ba orgaun Públika, no mós ba setor privadu sira.
Iha fatin hanesan diretora Ezecutiva Estrela+ Timor Leste, Sra. Inés Sarmento Lopes haktuir, Estrela+ Timor Leste nu’udar Organizasaun naun Governamental ida ne’ebé hala’o funsaun tuir nia misaun no atribuisaun sira mak hanesan: halo Advokasia ba Direitu, Kuidadu no suporta grupu marjinalijadu mak hanesan ema sira ne’ebé hetan Virus HIV no grupu Lesbika,Gay, Biseksual, Transjéneru no Interseks (LGBTI) bazeia ba sira ninia Orientasaun Seksual, Identidade Jéneru no Espresaun no Karakterístiku Seksual (SOGIESC) no proteze sira husi atividades prinsipál sira hanesan, asesu ba justisa, fasilidade saúde, direitu asesu ba edukasaun no servisu no direitu hetan tratamentu hanesan ema bain-bain iha sosiedade no livre husi estigma no diskriminasaun hanesan direitu prinsipal sidadania ne’ebe preve ona iha Konstituisaun RDTL no Deklarasaun Universal Direitus Umanus.
Bazeia ba misaun no vizaun husi instituisaun rua nian maka parte rua deside atu halo servisu liu husi asina nota entendementu ne’ebé ho nia durasaun tempu tinan rua ho programa no aktividades sira hanesan tuir mai ne’e :
Dezenvolve planu asaun sira kona-ba formasaun ba instituisaun PNTL, F-FDTL, Guarda Prizional, Pesoál Saúde, organizasaun populasaun save, sosiedade sivíl no entidade ka ajensia públika sira seluk hodi inkorpora ajenda kona-ba materia papel PDHJ inklui Direitus Umanus, Governasaun Di’ak, prosesu simu keixa, SOGIESC, Estigma no Diskriminasaun ba pesoál ne’ebé afetadu husi HIV/SIDA no Populasaun Save sira.
Utiliza materia relevantes ne’ebé parte rua iha no posibilidade uza referénsia relevantes seluk hodi fortifika materia ne’ebé dezenvolve ona ba grupu alvu sira wainhira organiza enkontru regulár hodi identifika alvu sira ne’ebé atu simu formasaun no hahu prosesu preparasaun ba formasaun.
Hala’o atividade hamutuk sira seluk tuir nesesidade Parte rua nian.
Entretantu serimonia ne’e rasik hetan partisipasaun husi Provedora Adjunta Direitus Umanus, Sra. Benicia Eriana Magno, Secretarriu Executivu PDHJ, Sr. Aureo José A. Savio, Xefe Gabinete PDHJ, Sr. Silvino Saldanha Pereira, Inspetor PDHJ, Sr. Ambrosio Graciano,no diretores nacional PDHJ inklui partisipantes sira husi Organizasaun Naun Governamental Estrela+ Timor Leste.