Dili – Ekipa Provedoria dos Direitos Humanos e Justiça (PDHJ) liu husi Departamento Monitorizasaun no Advokasia iha Diresaun Direitus Humanus halo monitorizasaun ba situasaun jeral iha Munisipiu Baucau ho objetivu atu hare no rona direitamente husi autoridade local sira konaba saida mak akontese iha fatin ne’eba.
Chefi Departamento Monitorizasaun no Advokasia, Filomena Dias haktuir, Komando Polisia Nasional Timor Leste (PNTL) Municipiu Baucau, Superintendente Chefi Jose Neto Mook nia lia fuan hateten ba ekipa monitorizasaun katak, oras ne’e dadaun membrus PNTL halo kapturasaun ba ema ne’ebé deskonfia involve iha Koncellu Revolusaun Maubere (KRM) hamutuk nain 33 (mane hotu) mak oras ne’e dadaun polisia detein iha sela detensaun polisia Baucau hodi submete ba prosesu investigasaun. Husi membrus hirak ne’e kaptura iha loron 15 Janeiru hamutuk nain 15, iha loron 17 Janeiru hamutuk nain 12, iha loron 20 Janeiru hamutuk nain 5 no iha loron 21 Janeiru 2015 hamutuk nain 1.
Filomena hatutan katak, ekipa monitor sira mos konsege halo intrevista ho detidu nain 3 ne’ebé mak liu ona prosesu investigasaun no detidu seluk la konsege intrevista tamba sei iha prosesu investigasaun nia laran.
Chefi Tribunal Baucau, Afonso Carmono informa ba ekipa monitoring katak, oras ne’e Tribunal Municipiu Baucau hasai ona mandatu kapturasaun ba ema nain 12 no halo ona julgamentu ba ema nain 2 no informasaun seluk la bele fo sai tamba ho razaun sei iha prosesu nia laran nomos nudar segredu justisa.
Entretantu, Chefi Filomena informa mos katak, tuir Administrador Municipiu Baucau, Antonio Agostu Guteres hateten katak, situasaun iha Suco Saelari oras ne’e dadaun lao normal fali ona nomos atividade hanesan eskola hahu fali ona tamba agora dadaun seguransa sira monta ona postu iha Suco Saelari. Administrador hatutan membru Konsellu Revolusaun Maubere (KRM) sira konsege estraga edefisiu Cede Suco Saelari, centru juventude no tuda Chefi do Suco nia uma.
Adminitrador hatutan, oras ne’e dadaun sira hala’o ona sosializasaun ba komunidades ne’ebé kompustu husi Chefi Suco, Administrador Postu Administrativu Laga no Comadante Polisia Municipiu Baucau, atu nune’e komunidade sira bele fila fali ba sira nia hela fatin no atu garantia seguransa ba povu hodi nune’e komunidade sira bele hala’o sira nia atividade ho normal.
Filomena hatutan tuir observasaun PDHJ iha monitorizasaun hahu husi Baucau Vila ba to’o Laga oras ne’e dadaun situasaun em jeralmente lao ho hakmatek, komunidade sira halo movimente ba mai. No mos iha ona Laga nian iha prezensa PNTL no F-FDTL sira maibe la difikulta komunidade sira nia atividade hanesan bai-bain.
Ekipa monitoring PDHJ mos observa katak, iha passa revista ne’ebé parte forsa konjunta sira halo ba deit transporte publiku no forsa konjunta sira halo bazeia ba lista naran ne’ebé mak identifika tiha ona, Chefi Departamento esplika.