• PDHJ Selebra Loron Internasional Direitus Umanus Ho Komunidade Suco Batugade

    Bobonaro – Loron 10 Dezembru nu’udar loron mundial Direitus Umanus. Nune’e internasionalmente nasaun tomak iha mundu inklui Timor-Leste selebra loron especial ne’e. PDHJ nudar Instituisaun nasional Direitus Umanus selebra loron importante ida ne’e hamutuk ho komunidade sira iha Suku Batugade, Posto Administrativu Balibo, Munisipiu Bobonaro. PDHJ deside tema ba loron importante refere atu halo reflesaun maka “Uza Orsamentu Estadu Ba Dezenvolvimentu Ho Efisiente No Efikas Hodi Hatan Ba Ema Hotu Nia Direitu Ekonomia, Sosial No Kultura”.

    Dr. Silverio Pinto Baptista, Provedor hateten ko’alia kona-ba direitus umanus kompleksu tebes. Basa foka ba direitu fundamental ema moris ida-idak haree ba nia nesesidade bázika lor-loron nian, sósiu-ekonómiku no sósiu kultural, iha asesu ba justisa, moris saudável, asesu ba ai-moruk no tratamentu médiku, asesu ba bee moos no han loron ida dala tolu, asesu ba eskola, asesu ba eletrisidade no asesu ba sistema, métodu no informasaun atu habelar no hasa’e sira-nia ekonomia uma kain nian”

    Dr. Silverio hatutan tan, iha Timor-Leste dinámika no mudansa barak mosu no akontese dau-daun lor-loron, maibe sei iha timoroan barak maka sei moris ki’ak. Ne’e hatudu katak, dezenvolvimentu ekonómiku iha rai laran seidauk estável no la iha balansu entre ema ne’ebé iha liu no ema ne’ebé la iha liu ka entre ema ki’ak no ema riku.

    Provedor subliña katak, bazeia ba tema sentral foka liu ba efisiénsia no efikásia utilizasaun orsamentu estadu atu hatán ba ema hotu nia direitu ekonómiku no sosial-kultural, ida ne’e hakarak dehan katak orsamentu estadu ne’ebé planeia ona tuir nesesidade tenki hala’o tuir ba progresu no dezenvolvimentu povu nia tuir planu ne’ebé trasa ona iha orsamentu estadu ne’e rasik.

    Provedor avalia katak, dalabarak orsamentu ne’ebé estadu gasta boot teb-tebes maibe la bele atinji kualidade atendimentu nesesidade povu nian tanba la iha kontrolu adekuadu, falta monitorizasaun no avaliasaun, nune’e mos tenki iha sansaun bainhira iha mal administrasaun husi orsamentu ne’e.

    Provedor espera katak ho selebrasaun loron Direitus Umanus bele hakbesik liu tan komunidade ba informasaun no asesu atu hetan moris di’ak, justisa, haburas povu nia moris ekonómikamente no habelar sira-nia kultura iha sosiedade nia leet.

    Molok selebrasaun loron espesiál refere hahu husi loron 8-9 Desembru 2015, PDHJ halaó atividades oin-oin hanesan misa agradesimentu, kompetisaun diskursu ba estudante husi eskola Sekundaria, dada tali entre komunidades, dansa kulturais, pinta dezeñu ba labarik sira, jogu amizade entre PDHJ no PNTL husi esquadra Balibo (feto no mane) volley bola entre PDHJ no juventude sira inklui tebe-dai entre komunidades iha suku Batugade.